HPV aşısı kansere karşı koruyor ama hâlâ ödeme kapsamında değil

Her yıl Nisan ayının son haftasında kutlanan “Aşı Haftası”, aşılamanın insan hayatı üzerindeki kritik rolünü bir kez daha gündeme taşıdı. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) verilerine göre, aşılar her yıl yaklaşık 3 milyon ölümün önüne geçiyor. Ancak hâlâ dünya genelinde milyonlarca çocuk aşısız veya eksik aşılı durumda.

DSÖ raporuna göre, 2023 yılında difteri, tetanos ve boğmaca (DTP) aşısının üç dozunu alabilen çocukların oranı yüzde 84’te kalırken, hiç aşılanmamış çocukların sayısı 14,5 milyona yükseldi. Buna karşın yeni ve az kullanılan aşıların bazı ülkelerde yaygınlaşması olumlu gelişmelere işaret ediyor.

Bu aşılar arasında, rahim ağzı kanserine karşı koruma sağlayan HPV aşısı da yer alıyor. 2022’de ergenlik çağındaki kızların yalnızca yüzde 20’si bu aşıyı almışken, 2023’te oran yüzde 27’ye çıktı. Artış, özellikle Bangladeş, Endonezya ve Nijerya gibi ülkelerdeki uygulamalar sayesinde gerçekleşti. Ancak bu oran hâlâ DSÖ’nün yüzde 90’lık hedefinin çok altında. Yüksek gelirli ülkelerde bu oran yüzde 56, düşük ve orta gelirli ülkelerde ise sadece yüzde 23 seviyesinde.

Türkiye'de ise HPV aşısı henüz rutin aşı takviminde yer almıyor. Konuya ilişkin açıklama yapan Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, rahim ağzı kanserinin her yıl dünya genelinde 500 binden fazla kadının ölümüne yol açtığını hatırlatarak, HPV aşısının devlet tarafından karşılanması gerektiğini belirtti.

Saydan, “Ülkemizde HPV aşısının ödeme kapsamına alınacağı açıklanmış olmasına rağmen hâlâ ücretsiz olarak sunulmuyor. Aşı sadece serbest eczanelerden, ücrete tabi olarak temin edilebiliyor,” dedi.

HPV aşısının koruyuculuk oranının yüzde 99,7 olduğuna dikkat çeken Saydan, aşının 9-15 yaş aralığındaki kız ve erkek çocuklara yapılması durumunda neredeyse yüzde yüze yakın koruma sağladığını, ileri yaşlarda ise bu oranın düştüğünü vurguladı.

Saydan açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Rahim ağzı kanseri, dünyada meme ve kalın bağırsak kanserinden sonra en sık görülen üçüncü kanser türü. Ancak aşıyla önlenebilen tek kanser türü olması nedeniyle, HPV aşısı kansere karşı en etkili korunma yollarından biri. Bu nedenle çocukların erken yaşta aşılanması hayati önemdedir.”

Bazı ülkelerde aşılamayı teşvik etmek için zorunlu uygulamalar hayata geçiriliyor. Örneğin İtalya’da çocuk felci, tetanos, difteri, boğmaca, kızamık, suçiçeği gibi 10 farklı aşıyı yaptırmayan çocukların okula kaydı yapılmıyor, ailelere 500 Euro’ya kadar para cezası uygulanıyor.

TEİS, Aşı Haftası vesilesiyle yaptığı açıklamada vatandaşlara aile hekimleriyle görüşerek kendi ve çocuklarının aşı durumlarını kontrol etmeleri çağrısında bulunarak, toplum sağlığı için aşılamanın hayati önemini bir kez daha vurguladı. (Haber Merkezi)